Let`s speak winese ...czyli Wino na rynkach międzynarodowych cz.2 Wiodący producenci wina
2. Wiodący producenci wina oraz główne obszary winiarskie na świecie
2.1. Francja
Podróż po świecie wina i obszarach jego produkcji należy rozpocząć od kraju, który poprzez swoje tradycje i zasługi w tworzeniu jakości branży winiarskiej zasłużył na miano najważniejszego producenta wina na mapie świata.Niemożliwym jest pisać o winie, nie myśląc natychmiast o Francji. Szacunek i uznanie jakim niezmiennie cieszą się najznakomitsi producenci francuscy to tradycje upraw sięgające czasów Imperium Rzymskiego (Dolina Rodanu), bogactwo doświadczeń właścicieli winnic z Bordeaux, siła ich kilkusetletnich tradycji i kultury wina oraz renoma francuskich châteaux.[1]
Jakość win francuskich jest dowodem na zamiłowanie Francuzów do doskonałych smaków[2]. Ideę dążenia do najlepszej jakości win francuskich, Paul Claudel wyraził w następujących słowach: „Wino to nauczyciel smaku, wyzwoliciel duszy i światło inteligencji”. Położenie geograficzne Francji i niezwykła różnorodność klimatu heksagonu, które zawdzięcza położeniu między Oceanem Atlantyckim, Morzem Śródziemnym i wpływom kontynentalnym, a także wapiennym, doskonałym do uprawy winorośli glebom, sprawiają, że jest to kraj idealny do uprawy doskonałych w smaku winogron [3]. Najsłynniejsze regiony winiarskie Francji przedstawia tab. 4. Tab. 4. Najważniejsze regiony uprawy wina we Francji.
1.Szampania
|
5.Rhône
|
9. Prowansja
|
2.Dolina Loary
|
6.Dordogne
|
10.Alzacja
|
3.Burgundia
|
7.Bordeaux
|
11.Korsyka
|
4.Jura i Savoie
|
8. Langwedocja i Roussillon
|
Źródło: Oprac. własne na podstawie cytowanej literatury.
Główne obszary uprawy winorośli we Francji przedstawia rysunek nr 8 ilustrujący mapę regionów winiarskich Francji, Aneks, s.102. Szczególnie cenione i znane na rynkach międzynarodowych są wina francuskie z regionu Bordeaux, Burgundii i Szampanii.
Bordeaux
Bordeaux, zwane Rzymem wina, to ziemie, gdzie ścierają się wpływy oceanicznez kontynentalnymi, o glebach tak ubogich, że jedyną doskonale na niej wzrastającą rośliną jest winorośl. Wielbiciele win bordoskich twierdzą, że zawdzięczają one swoją elegancję i pełnię smaku tej właśnie wyjątkowej mieszance gleb (ziem kamienistych, wapieni i gliny) oraz trzech szczepów winorośli: Cabernet Sauvignon, Cabernet Franc i Merlot.
To połączenie kontrastów wpływa na styl win bordoskich, pełnych harmonii a jednocześnie zróżnicowania smaków[4]. Bordeaux jest największym regionem winiarskim na świecie. Winnice znajdują się w całym departamencie Gironde a wytwarzane tam wina należą do najsubtelniejszych i najbogatszych smakowo. Wszystkie noszą nazwę win bordoskich.
W regionie położonym między rzeką Garonne a Dordogne nazwanym Entre-deux-Mers (Między Dwoma Morzami) produkuje się ¾ win z klasy AC oraz Bordeaux Supérieurs. Największą sławą cieszą się bordoskie kupaże Merlota i Caberneta, słodkie o słomkowej barwie długowieczne Sauternes oraz wyjątkowe, białe wytrawne wina z rejonu Graves[5]. Głównymi gatunkami winorośli uprawianymi w rejonie Bordeaux , z których wytwarza się wina czerwone to Merlot, Cabernet Sauvignon, Cabernet Franc, Petit Verdot oraz Malbec. Białe wina bordoskie powstają z odmian Sémillon, Sauvignon Blanc oraz Muscadelle przy winach słodkich Ugni Blanc w regionie Cognac[6]. Usytuowanie najsłynniejszych bordoskich apelacji przedstawione zostało na rys 9. Wina Bordeaux, mimo ekspansji winz Nowego Świata, produkowanych przy użyciu najnowocześniejszych technologii, pozostają jakościowym wzorem w świecie winiarskim i wyznaczają model win o wyjątkowej delikatności, wyrafinowaniu i zrównoważonej harmonii. Wyjątkowość ziem tego regionu pozwalających na uzyskanie najdoskonalszych owoców winorośli oraz tradycje i kunszt winiarzy bordoskich sprawiły, że Bordeaux stało się światową kolebką kultury winnej, Rzymem na mapie win.
Rys. 9. Bordeaux- regiony winiarskie. Źródło: http://www.terroirs-france.com/vin/bordeaux_carte.htm
Burgundia
Wina z Burgundii to dziedzictwo Benedyktynów i Cystersów, zakonów, które rozwijały sztukę winiarską na tych ziemiach od czasów średniowiecza. Burgundy są dla ich wielbicieli tak cenne i przepełnione historią, jak ponad tysiącletnia tradycja uprawy winorośli na tych ziemiach, gdzie wraz z rozwojem chrześcijaństwa Zachodniej Europy, powstawało misterium burgundzkich win. Niech Paryż będzie głową Francji a Szampania jej duszą; Burgundia pozostaje jej żołądkiem[7]. Jest to region wyśmienitej kuchni, gdzie celebruje się długie, przygotowane z najlepszych produktów posiłki. Słynna wołowina Charolais, wykwintne i bogate w smaki gatunki serów Chaource i Epoisses dowodzą przywiązania mieszkańców tego regionu do najdoskonalszych smaków.
Rys. 10. Burgundia – regiony winiarskie.
Rys. 10. Burgundia – regiony winiarskie.
Źródło: http://www.terroirs-france.com/vin/bourgogne_carte.htm.
Mapa Burgundii pokazuje, że nie jest ona jednym dużym regionem winiarskim, lecz nazwą prowincji, w której znajdują się najsłynniejsze rejony produkcji wina. Sercem Burgundii jest Côte d`Or, które na północy tworzą ziemie Côte de Nuits a na południu Côte de Beaune. Jest to miejsce, gdzie królują odmiany Chardonnay i Pinot Noir[8].
Słynące z win białych Chablis i Mâcon oraz Côte Chalonnaise, gdzie produkowane są najznakomitsze burgundzkie wina czerwone i białe to „gwiazdy” wśród burgundów. Na południu Burgundii znajduje się Beaujolais, odmienne w stylu produkowanego wina i różniące się rodzajem gleb od pozostałych ziem regionu. Burgundnia jest regionem winiarskim najbardziej podzielonym obszarowo. Duże tereny ziemskie pozostające do czasów napoleońskich w rękach Kościoła, zostały przez francuskiego Cesarza podzielone na mniejsze części. To rozdrobnienie ziem spowodowało, że dzisiejsze winnice Burgundii mają średnią powierzchnię ok. 6 ha, nadając burgundom charakter unikatowości i nieprzewidywalności. Owoce z niewielkich winiarni bądź dojrzewające w beczkach wina są skupowane przez pośredników, tzw. négociants, którzy posiedli sztukę tworzenia kupaży osiągając najwyższe standardy jakości i smaku, czego świadectwem jest wśród burgundów liczba ok.100 win z klasy AOC[9].
Wielkie Burgundy, takie jak Clos de Vougeot, Romanée-Conti pachną ściółką leśną,wilgocią,zwiędłymi liśćmi i truflami. O czerwonych wielkich Burgundach mawia się, że połyskują wszystkimi odcieniami rubinu. W winach białych, przejrzystych odbijają się światła witraży średniowiecznych opactw[10]. W burgundach barokowe nuty rozpadu i jesiennego rozkładu, wystukują rytm podstawowy[11]. Nigdzie poza Burgundią wina nie osiągają takiego połączenia subtelności, głębi smaku i tajemniczości.
Szampania
Szampan. Aby nosić tę nazwę, wino nie może być po prostu musujące. Musi pochodzić z położonego na północnym wschodzie regionu Francji zwanego Szampanią (w języku francuskim Champagne). Tę wyłączność nazwy szampan uzyskał dzięki międzynarodowym negocjacjom. Określenie wina Champagne jest prawnie chronione od 1981r. (Traktat Madrycki)i podlega standardom AOC. Historycznie, prawo do wyłączności nazwy szampan zostało reaktywowane podczas Traktatu Wersalskiego po I wojnie światowej i jest ono do dziś respektowane przez kraje UE oraz wiele innych państw będących producentami win musujących, m.in. Kanadę, Australia, Chile i USA[12].
Szampania to region rozciągający się na północno-wschodnich ziemiach Francji pomiędzy dwoma słynnymi miastami: Reims i Epernay. Region przecina rzeka Marna zaś odległość od północnej strony Szampanii do Paryża to zaledwie 150km. Mapa Szampanii i jej rejonów winiarskich znajduje się w Aneksie, s. 103, rysunek nr 11. Szampania dzieli się na trzy główne regiony: Montagne de Reims, Côte des Bancs i Vallée de la Marne. Dwie trzecie produkcji szampana koncentruje się w Departamencie Marny, lecz winnice Aube również są liczącym się producentem wytwarzając ponad 20% szampanów w regionie ze słynnego szczepu Pinot Noir. Departament Aisne wytwarza doskonałe szampany specjalizując się w uprawie Pinot Meunier[13].
Styl szampana może być bardzo różnorodny i zależy od wizji i jakości produkcji wdrażanych przez właścicieli poszczególnych maisons. Mocno skoncentrowany Krug czy Bollinger przyniesie zupełnie inne doznania smakowe niż np. subtelny i delikatny Taittinger, Pol Roger czy Louis Roederer[14]. Produkcja szampana została zindustrializowana na początku XIX wieku przy wytwarzaniu Veuve Clicquot. Gdy stosowane były tradycyjne metody produkcji, w fazie tzw. drugiej fermentacji po przelaniu wina do butelek, wytwarzał się dwutlenek węgla a w butelce pojawiał się osad nadający winu niepowtarzalny smak. Misterium produkcji tradycyjnej polegało na tzw. remuage, czyli odpowiednim potrząsaniu i obracaniu butelkami tak, aby wino nie straciło bąbelków, przesuwając osad w kierunku korka. Dziś te czynności wykonywane są przy użyciu skomputeryzowanych technologii, zaś szampan po otwarciu jest perfekcyjnie przejrzysty[15].
W okresie ostatnich kilku lat popyt na szampana stał się większy niż kiedykolwiek w przeszłości i przekroczył możliwości podażowe uzyskiwane z ograniczonej w 1927r. oficjalnej strefy jego produkcji (obszar 32871ha). Wśród producentów z Szampanii zapoczątkowało to spory, w jakim stopniu obszar upraw może zostać zwiększony. Powierzchnia upraw szampana w 2010r. według danych zamieszczonych na oficjalnej stronie producentów, wynosiła 33 344 ha[16]. Wielkość produkcji w 2010r. to 319 613 186 butelek, z czego 69% powstało w największych Maison de Champagne, zaś 31% wyprodukowali wytwórcy indywidualni i grupy producenckie. Największych importerów szampana na świecie pokazuje tab. 11, Aneks, s. 119. Wyjątkowość wśród win musujących gwarantuje szampanowi jago znakomita, niepowtarzalna i niespotykana nigdzie indziej na świecie jakość. Szampan nie tylko jest lepszy niż pozostałe wina musujące, jego bukiet jest połączeniem świeżości, bogactwa, delikatności[17],” symbolizuje nadzwyczaj błyskotliwy umysł i elegancję we francuskim stylu”(Voltaire).
2.2.Włochy
Prawdziwy renesans na rynku win przeżywają aktualnie Włochy. Winiarstwo włoskie sięga swymi korzeniami czasów Imperium Rzymskiego, cieszyło się wówczas ogromną renomą w całym basenie Morza Śródziemnego[18]. Grecy nazywali Italię Oenotria, co oznacza ziemię wina[19]. Historia win włoskich jest równie bogata jak losy winiarstwa we Francji. Włosi potrafili stworzyć tak wspaniałe i wielkie apelacje jak Chianti, Barolo czy Barbaresco.
Do początku lat 70-tych XX wieku winiarze włoscy nie potrafili jednak oprzeć swojej produkcji bazując na systemie jakości wina, stąd renoma win włoskich w tym okresie nie była najlepsza. W połowie lat 70-tych właściciele włoskich winnic w Toskanii rozpoczęli systematyzację produkcji w oparciu o wymogi jakościowe, obierając za wzór wina bordoskie.
W ten sposób narodziły się we Włoszech wielkie wina takie jak Sassicaia, Ornellaia i Antinori, zwracając najsłynniejszym włoskim winnicom prestiż i renomę. Włosi uzyskali wspaniałe efekty łącząc elegancję francuskich odmian Cabernet Sauvignon i Merlot z intensywnością smaków i żywiołowością typową dla Italii.
Porównując aktualnie wytwarzane wina francuskie i włoskie, Jancis Robinson zauważa, że geniusz win z Francji polega nie tylko na smaku, ale także na uporządkowaniu systemu produkcji. Włoskie wina nie są gorsze w smaku od francuskich, natomiast w odróżnieniu od Francuzów, to nie system i klasyfikacje jakościowe są priorytetem włoskich producentów, lecz kreatywność i wyjątkowość[20].Włosi, w zależności od roku, jako jedyny kraj na świecie są aktualnie w stanie prześcignąć w ilości wyprodukowanego wina światową potęgę - Francję.
Tab. 19. Światowa produkcja wina w latach 2006-2009 (w mln. litrów).
KRAJ
|
2006
|
2007
|
2008
|
2009
|
Cały świat
|
28729,0
|
27128,8
|
26759,9
|
26759,9
|
Francja
|
5302,5
|
4654,7
|
4280,6
|
4700,0
|
Włochy
|
5460,0
|
4918,1
|
5047,0
|
4650,0
|
Procentowy udział w całości produkcji światowej w 2009 - Francja
|
17,56%
| |||
Procentowy udział w całości produkcji światowej w 2009 - Włochy
|
17,38%
| |||
Źródło: www.wineinstitute.com
Większość najlepszych win włoskich to wina czerwone. Włosi udoskonalili od lat 60-tych również sztukę produkcji doskonałych win białych, dzięki uprawie takich winorośli jak Soave, Verdicchio, Pinot Grigio. Włoskie wina czerwone stają się coraz lepsze w smaku i stylu, rozwijając swój potencjał w kierunku międzynarodowych standardów jakościowych Cabernet (od win jedwabistych i delikatnych do pełnych aromatów i nasyconych smakiem)[21]. Mapa włoskich rejonów winiarskich pokrywa się z uwarunkowanym geograficznie i historycznie podziałem Italii na regiony.
Serce i dusza Włoch znajdują się w centralnej części Półwyspu Apenińskiego. Tutaj leży Rzym, Florencja i kraina Chianti. Centralne Włochy to słynna Toskania, Umbria i Marche. Środkowe Włochy słyną z win wytwarzanych z odmiany Sangiovese. Na południe od Rimini, uprawiana jest winorośl Verdicchio, z której powstają najznakomitsze wina białe. Odmiana tego szczepu posiada w swoim składzie substancje anty utleniające, co sprawia, że wina z niej produkowane potrafią zachować smak i żywotność nawet przez ponad 80 lat. Plasuje to wina z tego szczepu w najwyższej klasie jakościowej. Czerwone wina z regionu Marche to m.in. słynne Rosso Conero wytwarzane ze szczepu Montepulciano i Rosso Piceno, będące kupażem Sangiovese i Montepulciano.
Najlepsze regiony do uprawy Montepulciano leżą na wzgórzach Abruzzo, gdzie w okolicach miasta Teramo, produkowane są DOCG Montepulciano d`Abruzzo. Rzym jest rejonem win białych, słynie z Marino i Frescati pochodzących z rejonu Castelli Romani.
Na północ od Rzymu, na wybrzeżu Toskanii znajduje się rejon Bolgheri, jeden z najlepiej rozwijających się regionów winiarskich Toskanii, miejsce gdzie powstaje Morellino di Scansano, wspaniałe włoskie DOCG. Toskania stała się regionem wielkich inwestycji winiarskich. Właścicielami winnic są tutaj słynne rody z Florencji, rodzina Antinori i Frescobaldi, Barbi i Biondi-Santi (ci ostatni znani są głównie z legendarnego Brunello di Montalcino)[22]. Włochy słyną z najbardziej zróżnicowanej produkcji wina na świecie. Jest to wynikiem różnorodności klimatu poszczególnych regionów Półwyspu Apenińskiego oraz wielości odmian winorośli (rodzimych i światowych).
Dzięki przełomowi, jaki dokonał się za sprawą winiarzy toskańskich, buntujących się przeciwko restrykcyjnym systemom apelacji DOC/DOCG, powstały tzw. supertoskany.
To te wina nadały kierunek zmianom jakościowym w całych Włoszech, które dziś w każdym regionie mogą poszczycić się wytwarzaniem doskonałych gatunków wina, od Górnej Adygi po Sycylię[23]. W Italii każdy region posiada rejony winiarskie, których specyfikę i różnorodność przedstawia rysunek nr 12 zamieszczony w aneksie na stronie 120.
2.3. Hiszpania
Produkcją wyjątkowych win szczyci się także Hiszpania. Blisko połowa winnic z krajów UE położona jest w Hiszpanii, co nie oznacza oczywiście, że z tego kraju pochodzi połowa unijnego wina[24]. Mimo, że na Półwyspie Iberyjskim znajdują się największe uprawy winorośli na świecie pod względem zajmowanej pod winnice powierzchni, część zbieranych owoców przeznaczona jest na inną produkcję niż wino, stąd ta dysproporcja. Hiszpania cieszy się znakomitymi warunkami terenu i klimatu, by robić doskonałe wina – są to ogromne równiny, które w dzień nasłonecznione, nocą chłodne, pozwalają na uprawę wyjątkowo słodkich i pełnych smaku owoców.
Jeszsze kilkanaście lat temu wina hiszpańskie uznawane były za zbyt ciężkie, o zbyt dużej zawartości alkoholu, mało subtelne. Dziś jest to kraj ciekawych i wielkich win, o pełnej barwie, win kreatywnych - butelek wypełnionych hiszpańskim temperamentem. Hiszpania w ciągu ostatnich 15 lat poczyniła ogromne inwestycje w winnice i przetwórstwo wina, jej bodegi swoim wyposażeniem nie odbiegają standardami najlepszych producentów na świecie[25].
Kapitał zainwestowany w wyposażenie bodegas (miejsc, gdzie wino jest produkowane, gdzie dojrzewa i skąd się je sprzedaje), dał początek ogromnemu postępowi w hiszpańskim winiarstwie produkującym dzięki tym inwestycjom wina doskonałej jakości[26]. Wiele z nich rozwijało swoje walory obok oficjalnych denominaciόnes, wśród których 61 win należy do apelacji DO oraz 2 doskonałe gatunki to DOCs – Rioja i Priorat[27].
Hiszpański system apelacji jest prostszy niż francuski czy włoski, a tereny objęte apelacją chronioną są dużo większe. Hiszpanie nie są restrykcyjni w przestrzeganiu regionów obsadzeń jedynie dozwolonymi gatunkami winorośli i często panuje w tym zakresie dość duża dowolność, dlatego sprzedaż i klasyfikowanie wina w Hiszpanii częściej opiera się na nazwie winorośli niż na lokalizacji bodegi, gdzie wino rozlano do butelek. Obszary uprawy winorośli w Hiszpanii ilustruje rys. 13.
Rys. 13. Mapa hiszpańskich regionów winiarskich.
Rys. 13. Mapa hiszpańskich regionów winiarskich.
Źródło: www.google.images.com W tym czasie, 24 miesięcy, znajdują się w beczkach dębowych a kolejne 3 lata dojrzewają w butelkach. Do produkcji win oznaczonych Gran Reserva wykorzystuje się wyłącznie winogrona z najlepszych lat, grona najlepszej jakości i pochodzące wyłącznie z niektórych winnic.Dbałość o najwyższą jakość swoich Gran Reserva Hiszpanie stawiają tak wysoko, że jeżeli dany rok był okresem nieudanych zbiorów, całość owoców przeznaczona jest do produkcji niższej klasy win. Region, w którym produkowane są wspaniałe wina jakościowe to m.in. Ribera del Duero, skąd pochodzi prestiżowe wino Vega Sicilia. Słynnym regionem winiarskim jest Navarra, gdzie uprawiane są zarówno klasyczne szczepy typu Tempranillo, jak i Cabernet Sauvignon oraz Merlot. Walencja i Montila są regionami, gdzie produkuje się najwięcej wina przeznaczonego do bieżącej konsumpcji, choć znaleźć tu można również wina klasy Reserva i Gran Reserva[28]. Słynny region Rioja, dzieli się na trzy obszary specjalizujące się w innych rodzajach wina. Na zachodzie leży Rioja Alta, słynąca z eleganckich win, o niewielkiej zawartości alkoholu. Rioja Alvesa to synonim win owocowych. W rejonie Rioja Baja, uprawiane są ciemne winogrona, będące podstawą do produkcji win o wysokiej zawartości alkoholu[29]. Wielkie wina Półwyspu Iberyjskiego zachęcają amatorów wysokiej klasy win swoją intensywnością, żywotnością – duszą Hiszpanii.
2.4. USA
Stany Zjednoczone są czwartym co do wolumenu produkcji wytwórcą wina na świecie. Regiony winiarskie USA rozciągają się niemal przez wszystkie stany. Najsłynniejsze regiony w amerykańskim świecie wina to Napa Valley i Sonoma County, których mapy ilustrują rysunki nr 14 i 15, Aneks, s. 105 i 106. Różnorodność geograficzna i klimatyczna Ameryki Północnej sprzyja uprawom bardzo różnych odmian winorośli. Doskonale owocują tutaj szczepy Chardonnay i Cabernet Sauvignon, Merlot, Zinfandel i Pinot Noir.
Winnice znajdują się aktualnie w 48 na 50 stanów, wyjątkiem są jedynie, ze względow klimatycznych, Alaska i Północna Dakota[30]. Z największej produkcji wina słyną zachodnie rejony położone wzdłuż wybrzeża Pacyfiku. Na pierwszym miejscu jest Kalifornia, z której pochodzi ponad 90% amerykańskich win. Kolejnymi regionami winiarskimi są Washington i Oregon. Na wschodnim wybrzeżu, ważnym obszarem na mapie wina jest stan Nowy York, który w rankingu amerykańskich regionów winiarskich plasuje się na trzeciej pozycji[31].
W Kaliforni aktualna powierzchnia upraw winorośli przekroczyła 170 tys. ha. Zapoczątkowany w latach 60-tych XX wieku rozkwit winnic kalifornijskich, uczynił ten region słynnym producentem jednoszczepowych win opartych na gatunkach bordoskich.
Uregulowane prawnie zasady produkcji jednoszczepowych win amerykańskich, oznaczają, iż są one wyprodukowane w co najmniej 75% z jednej odmiany winorośli. Pasja i zaangażowanie winiarzy tego regionu sprawiły, że obierając sobie za cel zdetronizowanie Francji w jakości wytwarzanych win, powstają tu doskonalej klasy kupaże, głównie gatunków Cabernet Sauvignon i Merlota. Doskonałe do uprawy winorośli warunki klimatyczne Kalifornii, duże nasłonecznienie i chłodne noce, sprawiają, że uprawiane tam owoce wcześniej dojrzewają i koncentrują duże ilości cukrów. Takie wlaściwości winogron pozwalają na produkcję plejady wielkich win dostarczających prawdziwie hollywódzkich doznań.
Wina kalifornijskie kryją całą gamę zapachów i zjednują sobie wielbicieli subtelnym, lekko słodkim finishem[32]. Idea tworzenia win kalifornijskich to przynoszący fenomenalne rezultaty, winiarski kompleks Edypa, chcącego robić wina nie jako spadkobiercy tradycji francuskich, lecz tworzyć jakość lepszą niż w Bordeaux czy Burgundii. Marzenia o wielkich winach realizują w regionie Sonoma i Napa Valley finansiści, adwokaci, twórcy kina, inwestując swoje fortuny w kolejne parcele kalifornijskich winnic, dążąc do stworzenia amerykańskich gwiazd klasy Lafite, Pétrus czy Clos de Vougeot.
Amerykańskim królestwem szczepu Pinot Noir jest stan Oregon. Wytwarzane tutaj pinoty konkurują z najznakomitszymi winami z tego szczepu wytwarzanymi w Europie, nawet legendarnymi burgundzkimi winami Roberta Drouhin[33]. Nowy Jork specjalizuje się w uprawie odmian europejskich oraz krzyżówek winorośli odpornych na kaprysy pogody. Produkowane jest tu wino przypominające smakiem słynne niemieckie eiswein, tak zwane wino lodowe, które wytwarza się z owoców, pozostających na krzewach do czasu przymrozków[34].
W stanie Waszyngton winnice zajmują niemal 10 tys. ha. Specjalnością są tutaj odmiany Cabernet Sauvignon i Merlot, obecne są także włoskie Sangiovese i Nebbiolo oraz białe Chardonnay i Riesling[35].
Po upływie niemal 80 lat od czasu zniesienia prohibicji w USA przez Franklina Roosevelta, produkcja wina w Stanach Zjednoczonych osiąga światowe sukcesy jakości i cieszy się coraz lepszą renomą na rynkach międzynarodowych. Wino stało się nieodłącznym elementem amerykańskiej gospodarki, kultury i gustów konsumenckich.
2.5. Australia
Australia to kraj około 60 regionów winiarskich. Głównymi stanami produkującymi wina to obszar ATC (Australian Capital Territory), Nowa Południowa Walia, Northern, Queensland, Południowa Australia, Tasmania, Victoria i Zachodnia Australia. Australijskie winnice zostały założone w latach 30-tych XIX wieku, a wytwarzane w nich wina wykształciły swoją odrębność i styl. Winiarze australijscy słyną dziś z Muskatów, Shiraz (francuskie Syrah), Rieslinga, Chardonnay i Cabernet Sauvignon.
W ogólnej opinii Australia jest widziana jako kraj z dużymi obszarami pustynnymi, czerwonymi skałami i tropikalnymi pejzażami otaczającymi Wielką Rafę Koralową (Great Barrier Reef). Należy jednak podkreślić, że Australia to klimatycznie zróżnicowany kraj chłodniejszej Tasmanii, rejonów Wiktorii i Nowej Południowej Walii o wysokim poziomie opadów, morskim klimatem Południowej i Zachodniej Australii oraz tropikalnymi lasami deszczowymi Queensland. Największe miasto w Australii, Sydney leży na tej samej szerokości geograficznej(34 równoleżnik), co hiszpańska Sevilla, klimatowi Melbourne, nieco chłodniejszemu, odpowiada położenie na 38 równoleżniku, takie samo jak dla Sycylii i San Francisco. Gleby Australii stanowią całą gamę różnorodnych ziem, od czarnych wulkanicznych, poprzez wapienie i piaski. Ten wybór gleb pod uprawę winorośli stał się podstawą rozwoju australijskiego winiarstwa[36].
Historia wina w Australii sięga roku 1831, kiedy James Busby, znawca winorośli, posadził w swym kraju 543 sadzonki różnych gatunków przywiezionych z Hiszpanii i Francji. Przyjęły się 362 sztuki, co dało początek założeniu przez Jamesa Busby winnicy w Ogrodach Botanicznych w Sydney, następnie w rejonie Wiktorii i Południowej Australii. Najstarsze aktualnie szczepy na świecie znajdują się obecnie w Australii, ponieważ udało im się uniknąć plagi phyloxera, która spustoszyła większość europejskich winnic w XIX wieku.
Rewolucja na rynku win australijskich rozpoczęła sie ok. 1990r., pod uprawę winorośli zaczęto przeznaczać coraz większe obszary ziemi powodując wzrost wolumenu produkcji i rozwój eksportu win australijskich. Rynek win zmienił się w tym kraju tak mocno jak ich skala produkcji[37]. Potęga winiarska Australii rosła niezwykle szybko. W 2003r. zakładano tam jedną winnicę dziennie. Co najmniej połowa z tych winnic rozwijała się, bazując na uprawie innych niż klasyczne odmianach winorośli. Oprócz francuskich szczepów, australijscy winiarze wprowadzili odmiany włoskie- Sangiovese, Barbera, Nebbiolo i Arneis, hiszpańskie Tempranillo a nawet rosyjską czerwoną odmianę Saperavi. Do produkcji wina w Australii używa się aktualnie ponad 100 różnych gatunków winorośli, sadząc je zarówno w nowych jak i tradycyjnych regionach winiarskich[38]. Mapa przedstawiająca regiony winiarskie Australii znajduje się na rysunku 16, Aneks, s. 107.
Dzisiejsze australijskie wina podbijają świat, towarzyszą codziennym posiłkom na międzynarodowych stołach, dzięki umiejętności wyprodukowania solidnej jakości win o niewygórowanej półce cenowej[39]. Elastyczność Australii we wprowadzaniu zmian, rozmach inwestycji winiarskich i odwaga we wprowadzaniu nowości, pozwoliła stworzyć ciekawe, gatunkowe wina o lubianej przez klientów odpowiedniej relacji jakości do ceny. Pozostając ekspertem w produkcji Chardonnay i Shiraz, australijscy winiarze oferują konsumentom o wiele szerszy wybór gatunków, dając możliwość odkrywania nowych, wspaniałych smaków wielbicielom wina i konsumentom gotowym na nowe doznania smakowe[40].
[1] http://img.1855.com/v4/fr/titre/ess_am_printps.pdf
[2] H. Johnson, J. Robinson, The Concise World Atlas of Wine, op. cit., s. 16.
[3]Ibidem.
[4] http://img.1855.com/v4/fr/titre/ess_am_printps.pdf. Por. J. Priewe, Wino, Świat Książki, Warszawa 2003.
[5] H. Johnson, J. Robinson, The Concise World Atlas of Wine, op. cit., s. 46.
[6] Ibid., s. 48.
[7] H. Johnson, J. Robinson, The Concise World Atlas of Wine,op. cit., s.48.
[8] Ibid., s. 18 – Por. również, A. Dominé, Wino, Wyd. J. Olesiejuk, Ożarów Mazowiecki 2008.
[9]H. Johnson, J. Robinson, The Concise World Atlas of Wine, op. cit., s. 19.
[10] http://img.1855.com/v4/fr/titre/ess_am_printps.pdf
[11] M. Bieńczyk, Nowe Kroniki Wina, op. cit., s. 280.
[12] http://en.wikipedia.org/wiki/Champagne_(wine)
[13] H. Johnson, J. Robinson, The Concise World Atlas of Wine, op. cit., s. 42.
[14] Ibid.s. 44.
[15] H. Johnson, J. Robinson, The Concise World Atlas of Wine, op. cit., s.44.
[16] http://www.champagne.fr/FR/economie.aspx.
[17] http://img.1855.com/v4/fr/titre/ess_am_printps.pdf
[18] http://img.1855.com/v4/fr/titre/ess_am_printps.pdf
[19] H. Johnson, J. Robinson, The Concise World Atlas of Wine, op.cit.,s. 118.
[20] Ibidem.
[21] H. Johnson, J. Robinson, The Concise World Atlas of Wine, op.cit., s. 119.
[22] Ibid., s. 135.
[23] www.festus.pl
[24] Ibidem.
[25] www.festus.pl
[26] H. Johnson, J. Robinson, The Concise World Atlas of Wine, op. cit., s. 150.
[27] Ibidem. Por. również C. Camara, F. Collombet, J. P. Paireault, G. Depardieu i D. Polleau, Wielka księga win
świata, Tówj Styl, Warszawa 1992.
[28] http://hiszpania.travelon.pl/ciekawostki/wino
[29] http://hiszpania.travelon.pl/ciekawostki/wino.
[30] www.winakonesera.pl
[31] www.wineandvinesearch.com
[32] http://img.1855.com/v4/fr/titre/ess_am_printps.pdf.
[33] www.winakonesera.pl
[34] Ibidem.
[35] Ibidem.
[36] http://www.wineweb.com/mapaustr.cfm.
[37] http://www.australianwinespot.com/yellow_tail_australian_wine_-_article.htm
[38] Ibidem.
[39] http://www.australianwinespot.com
[40] Ibidem.
